Aktualności

Niewątpliwie budżet 2023 r. będzie jednym z najtrudniejszych w ostatnich latach. I nie zmieni tego wysokość wydatków majątkowych, która stanowi o potencjale rozwojowym gminy. A wynika to ze znaczącego wzrostu kosztów funkcjonowania gminy, jej jednostek organizacyjnych, a także kosztów obsługi postępującego zadłużenia.

Praktycznie gmina nie posiada już wolnych środków własnych (są to niewielkie kwoty), z których dawniej realizowała w części zadania inwestycyjne. Zaś zadania inwestycyjne finansowane są środkami rządowymi i pożyczkami. Te drugie środki wymagają jednak obsłużenia, czyli zapłacenia za pożyczkę, która w dzisiejszych realiach znacząco wzrasta.

Tegoroczne dochody budżetu gminy sięgną ponad 92 mln zł, zaś wydatki 105 mln zł. Tak więc 12 mln zł musi być pokryte z pożyczek. Wydatki bieżące sięgną ponad 78 mln zł, zaś majątkowe ponad 27 mln zł.

Rekordowa kwota na realizację wydatków majątkowych jest wynikiem wdrożenia kilku projektów, na które udało się pozyskać środki zewnętrzne. Największym kwotowo zadaniem będzie budowa ul. Śmiśniewicza, łączącej nowodębską podstrefę z DK9. Zadanie to kosztować będzie budżet gminny 6,2 mln zł; gmina pozyskała już 2,6 mln zł z Rządowego Funduszu Rozwoju Dróg, podejmowane są kolejne starania ośrodki z innych instytucji. Gmina zamierza także wesprzeć Powiat Tarnobrzeski w zakresie przebudowy drogi w Alfredówce oraz modernizacji dróg w mieście. Wydatki na te cele sięgną 300 tys. zł, zaś szpital otrzyma dotację na sprzęt - zestaw laparoskopowy na blok operacyjny - w wysokości 150 tys. zł. Kończy się projektowanie dróg gminnych ul. A. Krzywoń i ul. Wojska Polskiego w Os. Dęba, na realizację których gmina chce zdobyć finansowanie z budżetu Ministerstwa Infrastruktury.

Znaczące środki kierowane są modernizację placówek oświatowych w Osiedlu Dęba, Jadachach i Alfredówce. Będzie to kwota 5,2 mln zł, na które gmina zdobyła finansowanie w wysokości 4,8 mln zł. Ruszyła już budowa szatni sportowej w Chmielowie za 2,2 mln zł, trwa zaś projektowanie szatni w Nowej Dębie, która będzie kosztować niespełna 10 mln zł (większość środków do wydatkowania w 2024 r.) – na to zadanie pozyskano 7,2 mln zł z Polskiego Ładu. Ze środków własnych realizowana będzie budowa szatni sportowej w Jadachach za ponad 1 mln zł.

Odtworzenie fontanny na ul. 1 Maja kosztować będzie 400 tys. zł, z czego 90 tys. zł pochodzi z Lasowiackiej Grupy Działania. Podobnie środkami z Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich w wysokości 170 tys. zł zostaną dofinansowane place zabaw i rekreacyjne w Os. Dęba, Tarnowskiej Woli, Alfredówce, Jadachach i Cyganach, przy koszcie wynoszącym 290 tys. zł. Dodać należy, że LGD dofinansuje przebudowę części placu zabaw w „Koziołku Matołku” (98 tys. zł na zadanie o wartości 205 tys. zł).

W dalszym ciągu trwać będzie bezwykopowa renowacja kanalizacji sanitarnej na strefie w Nowej Dębie z kwotę 5,1 mln zł (dotacja z Polskiego Ładu 4,7 mln zł). Kontynuowana ma być budowa kanalizacji i wodociągu na powstającym Osiedlu Północ. II etap realizacji zadania ma wynieść 400 tys. zł.

Ponad 600 tys. zł będzie kosztować budżet realizacja projektu Cyfrowa Gmina, z czego ponad 500 tys. zł pochodzi z dotacji unijnej. Planowany jest także zakup samochodu typu bus dla przewozu podopiecznych Środowiskowego Domu Samopomocy – 120 tys. zł ma pochodzić z budżetu gminy, zaś podobna kwota z PFRON. Oczywiście, przedstawiono tu największe zadania inwestycyjne, ale będą też mniejsze, przeznaczone na budowę dróg, parkingów czy oświetlenia, to co zawsze budzi największe zainteresowanie mieszkańców.

Choć zadania inwestycyjne są zauważane i najczęściej się o nich dyskutuje, to funkcjonowanie gminy opiera się na jednostkach organizacyjnych, które służą społeczności lokalnej przez cały rok, co świadczy o jej zdolności do realizowania podstawowych swoich celów. Wydatki oświatowe to blisko 29 mln zł, które w 50% pokrywamy ze środków własnych. Rosną wydatki na pomoc społeczną, na którą wydamy 8,5 mln zł, z tego 1,25 mln zł na utrzymanie naszych mieszkańców w domach pomocy społecznej. Tu państwo także wspiera samorząd gminny środkami utrzymanie Środowiskowego Domu Samopomocy (100%) oraz Ośrodka Pomocy Społecznej. Wydatki na świadczenia rodzinne, alimentacyjne, utrzymanie żłobka i wsparcie rodziców oddających dzieci do przedszkoli to wydatek rzędu 8 mln zł.

Rosną koszty systemu odbioru odpadów komunalnych, mimo, iż nie rośnie znacząco ilość odbieranych śmieci. Lecz wzrost cen paliwa, kosztów pracy powoduje wzrost cen za transport i zagospodarowania śmieci. Planujemy na ten cel wydatkować 5,8 mln zł.

Kultura i sport to wydatki na poziomie ok. 6 mln zł, z czego utrzymanie domu kultury wyniesie 2 mln zł, zaś jednostek sportu (w tym dotacje na kluby) kosztować będzie 4 mln zł – połowę z tej kwoty pochłonie utrzymanie basenu.

Bieżący rok budżetowy nie będzie łatwy, ale liczymy na pozyskanie dalszych środków zewnętrznych, którą pozwolą nam zmniejszyć zaciągane kredyty, a tym samym dać sobie oddech na wydatkach bieżących, które mimo tego, muszą być na bieżąco kontrolowane.

Wiesław Ordon

Burmistrz